MAKÜ’de İklim Değişikliğinin Tarım ve Gıda Üzerine Etkileri Konuşuldu

Üniversitemiz 10. yıl etkinlikleri kapsamında Gıda Topluluğu tarafından düzenlenen “İklim Değişikliğinin Tarım ve Gıda Üzerine Etkileri” konulu panel, Üniversitemiz Veterinerlik Fakültesi Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Panele, Gıda Kontrol Laboratuvar Müdürü Musa SARIKEÇİLİ öğretim üyelerimiz ve öğrenciler katıldı.

Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunması ile başlayan panelin açılış konuşmasınıMAKÜ Gıda Topluluğu Yönetim Kurulu Üyesi Şeyma KURUÇAY’ FAO, bu yıl Dünya Gıda Günü temasını "İklim değişiyor. O halde gıda ve tarım da değişmeli" olarak belirlemiştir. Bu tema çerçevesinde MAKÜ gıda topluluğu olarak iklim değişikliğinin tarımsal üretime etkisi ile yaşanan ve önümüzdeki yıllarda ortaya çıkacağı öngörülen gıda yetersizliğine dikkat çekilmesini amaçladık. Tarım sektörü küresel çapta iklim değişikliğinden olumsuz etkilenmesibeklenen sektörler arasında en önde gelmektedir. Tarım ve iklim değişikliği ilişkisi gıda güvenliği için insanların tükettiği gıdayıüretmesi ve daha önemlisi dünyanın toplam işgücünün 36’sını barındırması açısındanönemlidir. Panelin verimli geçmesini diliyorum” şeklinde konuştu.

Oturum Başkanlığını Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Salih CEYLAN’nın yaptığı panelde ilk konuşmayı Meteoroloji Mühendisliği Odası Genel Sekreteri Fırat ÇUKURÇAYIR yaptı. Türkiye için iklim değişikliği senaryoları  ve  tarım sektörünü bekleyen muhtemel riskler konu başlığında; Dünya’da ve Türkiye’de Gözlenen İklim Değişiklikleri, Küresel sıcaklık artışı, karbondioksit salınımı,küresel sıcaklık ve yağış projeksiyonları, ekstrem doğa olaylarının iklim değişikliği ile ilgisi haritalar ve grafikler üzerinde göstererek konuya ilişkin açıklamalar yaptı. Özellikle sıcaklıklardaki artışlar konusunda ülkemizin hassas bir konumda olduğunu, elde ettiğimiz sonuçlara göre 2016-2099 periyodu için yurt genelinde ortalama sıcaklık artışı;  RCP4.5 senaryosuna göre 1,5-2,5°C,  RCP8.5 senaryosuna göre ise 2,5-3,5°C aralığında öngörüldüğünü konuşmasında bildirdi. Gelecek nesillerde bugünkünden daha sıcak bir Türkiye’nin bizleri beklediğini söyleyen panelistler, ileriki süreçlerde yağışlar dengeli ve düzenli olmayacağı için sıkıntılar yaşanılacak. Fransa’da görülen ölümcül sıcaklar Türkiye’de de görülecek. 1 ayda alacağımız yağışı 1 günde alacağımız için, bu yağışta fayda sağlanmayacağını belirtti.

Panelde diğer bir konuşmayı da Ziraat Mühendisliği Odası Yönetim Kurulu üyesi Murat ASLAN yaptı. “Kuraklığın Tarıma Etkileri” konu başlıklı konuşmasında, tarımsal kuraklığın etkileri, Türkiye’de yaşanan tarımsal kuraklıkların nedenleri, Türkiye’de kuraklık risk yönetimi (2013-2017 Tarımsal Kuraklıkla Mücadele Stratejisi ve Eylem Planı ) ve kuraklığın ekonomiye etkisi üzerinde çarpıcı rakamlar vererek konuya dikkat çekti. Bu konuda alınması gereken önlemleri; Ülke genelinde havza bazlı üretim ve destekleme modelinin uygulanması, kuraklığın sigorta kapsamına alınması sadece çiftçiye tabii afet yardımları olarak şeklinde olmaması, kuraklıkta kriz yönetimi yerine risk yönetimi  yaklaşımı tedbirlerinin alınması gerektiği, iklim değişikliği ile hangi ürün hangi bölgede yetiştirilmeli be belirlenmeli, kuraklığa dayanıklı tohum üretilmesi, Ekim – hasat tarihlerinin  değiştirilmesi,doğal kaynakların korunması (orman çayır/mera varlığı),dış ticaret önlemlerinin alınması uygulanması, suyu tasarruflu kullanan sulama sitemlerinin yaygınlaştırılması, erozyon ve çölleşme konularında farkındalığın artırılması, Ar-Ge de kamu-özel sektör iş birliğinin geliştirilmesi, çayır ve mera ıslahı çalışmalarının artırılması olarak özetledi. Bitki çeşitlerinin de iklim değişikliği nedeniyle değişiklikler olacağını ve bu da Türkiye için hiç te iç açıcı bir durum olmadığını söyledi.

Panelde son olarak konuşan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Onur Kurulu Üyesi Gıda Mühendisi Petek ATAMAN İklim Değişikliğinin Gıda Güvenliği üzerine etkileri başlıklı konuşmasında, daha sık ve daha yoğun karşılaşılan ekstrem hava olayları (kuraklık, sıcak ve soğuk hava dalgaları, ağır fırtınalar, taşkınlar), artan deniz seviyesi ve (taşkınlar da dahil olmak üzere) mevsimsel yağış düzenlerindeki dalgalanmaların, rutubette oluşan değişikliklerin gıda güvenliği risklerinde de değişikliklere yol açacağını vurguladı. Petek Ataman; bitkisel ve hayvansal üretimde zararlı faktörde değişim ve artış yaşanacağını, bunun da pestisit ve veteriner ilaçlarının miktarlarında, etken Maddelerinde Kabul Edilebilir Seviyelerin Üzerinde Artışlar, Mücadele metodlarında Değişikliklere neden olacağını, mikrooganizmaların yeni oluşan koşullara dirençli formlar oluşturacağını ifade ederek, E. coli O157:H7’nin bu konuda örnek olarak görülebileceğini aktardı. Deniz sularında sıcaklıklarının artmasının, kıyı bölgelerinde zararlı Algal gelişmelere neden olabileceğini, bu toksinlerin insan sağlığı üzerinde çok ciddi sorunlar yaratabileceğini ifade etti. Çözümün öncelikle ve ivedilikle uygulanan politikaların radikal biçimde gözden geçirilmesi ile yakından ilintili olduğunu; daha etkili/sorumlu/iklim değişikliğine yönelik uygulamalarda denetleyici uluslararası yapıların varlığının şart olduğunu, Önleyici model ve stratejiler, yeni teknolojiler gibi çok çeşitli araçlarla gelecek günlere hazır olmak gerektiğini aktardı. Konuşmasını; ülkemizde iklim değişikliklerini izleyen ve stratejiler üreten bir kurul oluşturulmasının önemini vurgulayarak noktaladı.

Soru – cevap şeklinde devam eden panel sonunda Gıda Topluluğu akademik danışmanı Doç. Dr. Seval Sevgi KIRDAR tarafından panelistlere Üniversitemiz anmalığı ve katılım belgeleri verildi.